طبق ماده 862 قانون مدنی، اشخاصی که به موجب نسب ارث میبرند سه طبقهاند:
1) پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد.
2) اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها.
3) اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها.
در تقسیم ارث، ارث دختر مجرد با متاهل فرقی نمیکند و به نسبت سهم الارث از متوفی ارث میبرد.
پرسش:
ابتدا یک توضیح کوتاه درباره وضعیت خودم خدمتتون بدم.
بنده دختر مجرد ۳۸سالهای هستم، سه برادر و یک خواهر دارم که همگی ازدواج کردن و سرخونه و زندگیشان هستن، من به همراه مادرم زندگی میکنم، پدرم حدود چهارساله که به رحمت خدا رفتن. پدرم دو واحد آپارتمان دارند، که از زمانی که فوت کردن اجاره بها و رهنشون را دو برادرم که باهم شریکیم از نظر شغلی و مالی برمیدارند، و خرج من و مادرم با این دوبرادرم مشترک هست، به صورتی که اقلام خوراکی که میخریم بین هم توافقی تقسیم میکنیم با توجه به تعداد جمعیت هر خونواده، هرچند که همیشه سهم من و مادرم در عمل خیلی کمتر میشه چون معمولا برادرام تقریبا هفتهای چندبار مهمان ما هستن، از نظر مالی هیچوقت پول دستی به ما نمیدن، ممکنه گاهی به مادرم بدن ولی به من اصلا، و معمولا به خاطر اشتباهات زیادی که تو کسب و کار و غیره دارند همیشه پول دستی هم به عنوان قرض از من و مادرم میگیرن که تا به حال برنگردوندن. مادرم منبع درآمدی نداره و فقط پول یارانه و کمک هزینه بهزیستی میگیره، من هم گاهی کارهای گذرای پروژهای نصیبم میشه و درآمد خاصی ندارم.
از طرفی یارانه م هم به مادرم میرسه و دخل و خرج میکنه و از اون هم به صورت دستی چیزی بهم نمیرسه، مثلا مادرم همه هزینهها را از یارانه مشترکمون برمیداره، هزینه درمان، دارو، رفت و آمد، اقلام خوراکی، ولی فقط اقلام خوراکی به من میرسه و برای مصارف دارو درمان و غیره از پول خودم خرج میکنم. در واقع هم از طرف مادرم و هم از طرف برادرام چیزی جز خوراک آن هم با منت نصیبم نمیشه، (حتی میتونم بگم مادرم به خاطر یارانه م هم شده علاقهای نداره من ازدواج کنم!).
گاهی از طرف بهزیستی برای شخص خودم به حساب مادرم کمک هزینه مثلا کلاس خیاطی و غیره میدن ولی مادرم زیر بار نمیره و هزینه ش نمیده. سوالم در اینجا اینه، تا به امسال هزینه اجاره خونهها رو برادرام برمیداشتن، و مادرم مثلا میگفت به خاطر هزینه تعمیرات جزیی منزل حق اونهاست، امسال مادرم ادعا کرده اجاره یک واحد به اون تعلق بگیره، من سوالم اینه آیا به من که هنوز مجردم و دختر خونه هستم به صورت قانونی ازین اجاره خونهها که متعلق به پدرم هست، چیزی میرسه یا نه. حق و حقوقی که بشه قانونی ادعا کنم؟
پدرم باغ و یک خانه دیگر هم داشت که دست دو تا برادرام هست، خانه را که فروختن و خرج جنس مغازه کردند، بعد چندسال ورشکست شدن، رفتن زمین کشاورزی خریدن، و الآنم کشاورزی میکنن، که نمیتونن محصول خوبی دربیارن. (من و مادرم چندساله شدیم کارگر بیمزد و اجرت اونها و هرچقدر میتونن از ما کار میکشن، مخصوصا مادرم.) خواهرم هم وضع مالی همسرش زیاد جالب نیست، و میدونم اونم چشم داره به این اموال ولی چیزی نمیگه، اون یکی برادرم وضع مالی بسیار خوبی داره و نیازی نداره.
پاسخ مشاوران تلیکان:
تجرد مانع وراثت نیست شما از کل اموال و ماترک و اجارهها و مطالبات سابق ارث میبرید و چنانچه اموالی بدون اجازه شما فروخته شده قابلیت اعاده دارد. سهم مادر یک هشتم و سهم هر برادر، دو هشتم و سهم شما یک هشتم ماترک است.