تمکین و عدم تمکین چیست؟ ⚡️

تمکین در عقد نکاح به معنای تن دادن به وظایف زوجیت برای هر دو زوج است. این وظایف شامل مواردی مانند پرداخت نفقه، زندگی به صورت مشترک، احترام به یکدیگر و تامین نیازهای روزمره هستند. عدم تمکین منجر به مشکلاتی می‌شود که ممکن است زوجین را به سمت جدایی و طلاق سوق دهد. اگر زن از تمکین مرد به وظایفی که در قبال او دارد محروم شود، می‌تواند با احراز شرایط عسر و حرج، درخواست طلاق را ارائه دهد.

به طور کلی، تمکین در عقد نکاح برای حفظ روابط زوجیت و زندگی شاد و سالم هر دو طرفی از اهمیت بسیاری برخوردار است و هر دو زوج موظف به ادای وظایف خود در قبال یکدیگر براساس عقد نکاح هستند. در این راستا، قانونگذاران قوانینی را مبنی بر تمکین در عقد نکاح تدوین کرده‌اند تا از وقوع مشکلات و اختلافات زیادی در رابطه زوجین جلوگیری شود. با مشاوره حقوقی تلکیان همراه باشید.

تمکین چیست؟

تمکین به معنای الزام به ادای وظایف زوجیت است و در عقد نکاح برای حفظ روابط زوجیت بسیار مهم است. هر دو زن و مرد موظف به انجام وظایفی هستند که در قبال یکدیگر دارند و باید آنها را به درستی انجام دهند. تمکین به عنوان یکی از وظایف زوجیت، شامل دو نوع تمکین عام و خاص است که باید هر دو طرف آن را ادا کنند.

تمکین عام به معنای اطاعت از همسر در امور خانوادگی است و تمکین خاص به معنای اطاعت از همسر در روابط زناشویی است. اگر هر یک از زوجین وظایف خود را به درستی انجام ندهند، می‌توانند با مشکلات و پیامدهایی مانند جدایی و طلاق روبرو شوند. در صورتی که زن از تمکین مرد به وظایفی که در قبال او دارد محروم شود، می‌تواند با احراز شرایط عسر و حرج، درخواست طلاق را ارائه دهد.

به طور کلی، تمکین به منظور حفظ روابط زوجیت و تامین زندگی سالم و خوشبخت هر دو طرف بسیار مهم است. هر دو زن و مرد موظف به انجام وظایف خود در قبال یکدیگر هستند و اگر این وظایف به درستی انجام نشوند، می‌تواند به مشکلاتی منجر شود که پایان روابط زوجیت را به همراه خواهد داشت.

عدم تمکین چیست؟

عدم تمکین به معنای عمل نکردن به وظایف زناشویی است که می‌تواند باعث شود زن ناشزه شود و از حقوق خود دریغ کند. این موضوع نه تنها مربوط به زنان است و برای زوجین به صورت همزمان قابل اجرا است. در صورتی که زن عملی از سوی شوهر خود را به عنوان تمکین دریافت نکند، مرد می‌تواند از پرداخت نفقه به او خودداری کند. همچنین، در صورتی که زن به صورت مشروع از تمکین کردن سرباز زند، مرد دیگر ناشزه نخواهد بود و نفقه به آن تعلق خواهد گرفت.

این شرایط می‌تواند شامل عدم امکان برقراری رابطه جنسی به دلیل بیماری مقاربتی مرد، پزشکی که برقراری رابطه را برای زن منع کرده باشد، ضرورت خروج از منزل برای زن و ماندن در منزل شوهر موجب ضرر مالی یا جانی به او بشود و غیره باشد.

در صورتی که مرد وظایف خود را نسبت به زن به درستی انجام ندهد، نیز ناشز محسوب می‌شود و زن می‌تواند با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و درخواست الزام به تمکین، حقوق خود را از مرد بخواهد. در صورتی که عدم تمکین مرد تایید شود، زن می‌تواند از او درخواست نفقه، مهریه و طلاق کند. در کل، تمکین موضوعی بسیار مهم در زندگی زوجین است که باعث حفظ روابط زوجیت و زندگی سالم و خوشبخت هر دو طرف می‌شود.

انواع تمکین زن

تمکین در مسائل زوجیت به دو صورت تمکین عام و تمکین خاص تقسیم می‌شود. در تمکین عام، زن موظف است در منزلی که شوهر تعیین می‌کند سکونت کند و ریاست خانواده به عهده شوهر باشد. این مسئله در ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی ذکر شده است. همچنین، زن باید به شوهر دسترسی داشته باشد مگر اینکه شرایطی در عقد نکاح برای انتخاب مسکن توافق شده باشد، که در این صورت نیازی به تمکین عام نیست.

در تمکین خاص، برقراری رابطه جنسی و زناشویی متعارف است و ناظر به اطاعت زن از مرد در مسائل جنسی می‌باشد. به عبارت دیگر، تمکین خاص به اطاعت پذیری زن از مرد در موضوعات جنسی و زناشویی اشاره دارد. این نوع تمکین به منظور حفظ روابط زوجیت و تامین زندگی سالم و خوشبخت هر دو طرف بسیار مهم است و باید هر دو زن و مرد در این زمینه به وظایف خود پایبند باشند.

دادخواست الزام به تمکین

دادخواست الزام به تمکین به معنای درخواست قانونی زوج یا وکیل او در مواردی است که شوهر وظایف زناشویی خود را به درستی انجام ندهد و زن عاجز از دریافت حقوق خود نسبت به نفقه شود. برای تقدیم دادخواست الزام به تمکین، زوج یا وکیل او باید در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برساند. در این مرحله، زوج باید ثابت کند که مقدمات تمکین مانند تهیه مسکن متناسب با زن و اثاث البیت را تهیه کرده است.

در صورتی که رای دادگاه به ضرر زن باشد، هر یک از زوجین می‌توانند در فرجه ۲۰ روزه پس از ابلاغ رای، نسبت به اعتراض و تجدید نظر خواهی در دادگاه تجدید نظر استان از طریق ثبت در دفتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنند.

پس از قطعیت حکم و صدور رای به نفع شوهر، اجرائیه حکم الزام به تمکین به تقاضای او از دادگاه بدوی درخواست می‌شود. برای اینکه زن به خانه شوهر بازگردد، به زور و قوه قاهره محکوم نمی‌شود. فقط اگر زوجه رای دادگاه را اجرا نکند و تبعیت از شوهر نکند ناشزه محسوب می‌شود و زوج می‌تواند از مزایای آن استفاده کند.

با توجه به ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، اگر زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. بنابراین، اگر زن وظایف زناشویی خود را به درستی انجام دهد ولی شوهر وظایف خود را به درستی انجام ندهد، زن می‌تواند با تقدیم دادخواست الزام به تمکین، حقوق خود را از مرد بخواهد. در کل، دادخواست الزام به تمکین یکی از راه‌های حل اختلافات زناشویی است که به زوجین امکان می‌دهد تا از حقوق خود دفاع کنند.

حقوق و تکالیف زوجین

حقوق و تکالیف زوجین در قوانین و مقررات کشور ما تعریف شده است. بر اساس این قوانین، حقوق زوجین شامل حقوقی است که به هر یک از آنها در زندگی مشترک با هم تعلق دارد. این حقوق به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: حقوق فردی و حقوق مشترک.

تکلیف زوجین نیز شامل مواردی است که هر یک از آنها باید در زندگی مشترک با هم انجام دهند. این تکالیف شامل مواردی مانند حسن معاشرت زوجین نسبت به یکدیگر، معاضدت زوجین در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد، ریاست خانواده که با شوهر است، دادن نفقه زوجه و اطفال، حضانت اطفال، امتناع از اداء شهادت یا دادن شهادت بدون التزام، تبعیت اقامتگاه زن از شوهر و تحمیل نام خانوادگی زوج به زوجه می‌شود.

بنابراین، زوجین باید برای اجرای حقوق و تکالیف خود، از قوانین و مقررات کشورمان پیروی کنند. همچنین، در صورتی که یکی از زوجین حقوق دیگری را نقض کند، زوج دیگر می‌تواند با تقدیم دادخواست الزام به تمکین از قوانین و مقررات مربوطه برای حفظ حقوق خود دفاع کند.